Steeds vaker wordt er op bouwplaatsen met Big Bags gewerkt om materiaal aan te voeren, afval te verzamelen of als hijsmiddel om afval over de bouwplaats te verplaatsen. De Big Bags (ook wel genoemd flexibele stortgoedhouder of FIBC = Flexible Intermediate Bulk Container,) is gemaakt van kunststof vezels. Big Bags zijn meestal vervaardigd uit polypropyleen. 

Met de inzet van Big Bags zijn wel risico's gemoeid, deze toolbox gaat in op het verantwoord gebruik van deze hijsmiddelen.

Draagvermogen:

Het maximale draagvermogen (SWL: Safe Working Load) geeft de maximale last aan die een Big Bag kan dragen en wordt aangegeven op het label van de Big Bags. Het door de fabrikant opgegeven maximale draagvermogen mag nooit worden overschreden.

Gebruiksaanwijzing:

De gebruiksaanwijzing moet door de fabrikant of leverancier worden meegeleverd met de Big Bags.                                In de gebruiksaanwijzing wordt uitgelegd onder welke voorwaarden de Big Bags gebruikt mag worden.

De fabrikant dient hierin aan te geven hoe en wanneer de Big Bags gecontroleerd moet worden om een veilig gebruik te kunnen garanderen.

Het grootste risico is het (eruit) vallen van de last door het bezwijken van het materiaal of de hijslussen.                        Daarnaast bestaat het gevaar van bekneld te raken tussen Big Bags of omvallende Big Bags. 

Big Bags mogen over het algemeen niet worden gebruikt bij temperaturen beneden de min 40°C en boven de 80°C(in ons klimaat kunnen ze zonder beperkingen worden ingezet).

Horizontaal en verticaal transport

De gebruiker dient de gebruikersaanwijzing en de gebruiksvoorwaarden van de fabrikant of leverancier te kennen. De Big Bag moet voorzien zijn van een duidelijk leesbaar label. Hijs nooit met een Big Bag die in een slechte staat verkeert of is afgekeurd! De afkeurcriteria van de fabrikant zoals opgenomen in de gebruiksaanwijzing zijn hierin bepalend.

Voorafgaand aan het gebruik moet de algemene toestand van de Big Bag visueel gecontroleerd worden. Keur de Big Bag af bij de aanwezigheid van:

• verkleuring;
  
• verontreiniging;
• beschadiging of slijtage (van de hijslussen en/of de zak zelf;

Te denken valt aan invloed door bijvoorbeeld chemische stoffen, weersinvloeden, gebroken garens, losse stiksels, brandgaatjes, schuren, warmte of wrijving.

Overige aandachtpunten bij het werken met de flexibele stortgoedhouder:

• gebruik geen natte en/of bevroren Big Bags;
• laat de Big Bag niet in contact komen met agressieve stoffen die het materiaal kunnen aantasten (zuren, alkaliën, oplosmiddelen en oxidatiemiddelen);
• lees het instructielabel aan de Big Bags;
• vul de Big Bag gelijkmatig, overschrijd het maximale draagvermogen (SWL) van de Big Bag niet;
• blijf alert bij het gebruik van scherpe materialen als puin of wapeningstaal e.d;
• wees voorzichtig met het op elkaar stapelen van gevulde Big Bags in meerdere lagen;
• voorkom slepen of botsen van de Big Bag;
• zorg ervoor dat de Big Bag niet beschadigd kan raken door scherpe voorwerpen / randen;
• vermijd abrupte bewegingen tijdens het transport van de Big Bag;
• verplaats of houd de gevulde Big Bag nooit boven personen.

Gebruik de hijslussen alleen zoals op het instructielabel staat aangegeven :

• zorg voor een gelijkmatig verdeelde belasting over alle hijslussen van de Big Bag;
• overschrijd de maximale hijshoek (buitenhoek 45°) ten opzichte van de verticale positie van de hijslus van de Big Bag niet;
• til de Big Bag alleen van boven af;
• verplaats Big Bag altijd rechtop.

Opslag en onderhoud

Gevulde Big Bags moeten rechtop, stabiel en ondersteund worden opgeslagen. Big Bags moeten in een vorstvrije, schone, droge en goed geventileerde ruimte worden opgeslagen, afgeschermd van warmtebronnen, extreme temperaturen, regen en langdurig zonlicht (UV-straling). Big Bags die door gebruik of reiniging nat zijn geworden mogen alleen aan de lucht worden gedroogd en niet in de buurt van een warmtebron. Bij reiniging van de Big Bag mogen geen chemicaliën worden gebruikt.

Hergebruik

Alleen Big Bags met een gebruiksfactor van 6:1 of hoger zijn herbruikbaar. Voor hergebruik moeten flexibele stortgoedhouders nog steeds voldoen aan dezelfde eisen als voor het eerste gebruik. Hergebruik kan leiden tot gevaarlijke situaties wanneer de kwaliteit en het voorafgaand gebruik van Big Bags niet bekend is. De levensduur van Big Bags is afhankelijk van het gebruik en de opslagomstandigheden maar overschrijdt normaal gesproken de fabricagedatum met niet meer dan twee jaar.

Recycling

Big Bags zijn meestal vervaardigd uit polypropyleen. Recycling is te herkennen aan de code 5 / recycledriehoek / PP.  Echter, Big Bags die in contact zijn gekomen met gevaarlijk materiaal mogen niet worden gerecycled.

De gebruiksfactor (SF: Safety Factor, veiligheidsfactor) geeft aan hoeveel keer sterker Big Bags is dan het maximale draagvermogen (SWL) en is een reserve voor onvoorziene situaties (schoklast, slijtage, materiaalmoeheid, en dergelijke). De kennis van deze gebruiksfactor mag nimmer leiden tot een soepele houding bij het overschrijden van het maximale draagvermogen. De gebruiksfactor is ook niet bedoeld om te beoordelen of een situatie al dan niet aanvaardbaar is.

De flexibele stortgoedhouders die zijn geproduceerd volgens de norm EN-ISO 21898 worden onderverdeeld in drie klassen, namelijk:

• heavy duty reusable met een safety factor (gebruiksfactor) 8 voor zwaar meermalig gebruik; (8:1)
• standard duty reusable met een safety factor (gebruiksfactor) 6 voor normaal meermalig Gebruik (6:1)
• single-trip, safety factor 5 (éénmalig gebruik) (5:1).

Let op: de safety factor (SF) = in het Nederlands de gebruiksfactor. Deze zegt dus iets over hoe en hoe vaak je de Big Bag mag (her)gebruiken.

Door leveranciers worden voor transport vaak singletrip Big Bags gebruikt en meegeleverd. De single-trip Big Bags mogen slechts in één maal gebruikt worden en zijn alleen bedoeld voor het lossen op de werkplek. Het tussentijds losmaken en aanbrengen van deze single-trip Big Bags is niet toegestaan. Geadviseerd wordt om single-trip Big Bags na transport te vernietigen of onbruikbaar te maken (definitief buiten gebruik te stellen). Een single Big Bag herken je aan het label : 5:1.

Voor meer informatie zie ook:

https://www.abomafoon.nl/wp-content/uploads/2020/12/3.47-Big-Bags.pdf

https://www.volandis.nl/media/2124/17094787-toolbox_factsheet_bigbags.pdf