S. van Tricht
01 Arbozorg en organisatie van de arbeid
 >  Veiligheidsladder
Introductie

De veiligheidsladder is door ProRail ontwikkeld en richt zich op veiligheidsgedrag. Het was in eerste instantie bedoeld voor de erkende spooraannemers, zoals Dura Vermeer Rail Infra. Inmiddels is de ladder overgedragen aan NEN, omgedoopt tot Safety Culture Ladder (SCL) en is deze toepasbaar voor allerlei bedrijven. Je kunt het bedrijf hiervoor laten certificeren.

De ladder maakt veiligheidsgedrag meetbaar en kent 5 “niveau”-treden:

  1. Vooruitstrevend, veiligheid is ingebakken in denken en doen.
  2. Proactief, Veiligheid heeft hoge prioriteit, er wordt vooruitgedacht en initiatief genomen.
  3. Berekend, het bedrijf neemt vanuit eigen belang verantwoordelijkheid.
  4. Reactief, het bedrijf voelt zich eerder slachtoffer dan zelf verantwoordelijk.
  5. Ontkennend, wij zien geen risico, bij ons gaat alles vanzelf goed.

De ladder is een logisch vervolg op de VCA. Ondanks dat de techniek en veiligheidsorganisatie in grote lijnen op orde is vinden er nog steeds te veel incidenten plaats. De ladder helpt ons bij de volgende stap in het terugdringen van het aantal incidenten door het verbeteren van veiligheidsgedrag en veiligheidssamenwerking.

Bij DV is Dura Vermeer Rail Infra gestart met de VHL, vervolgens is deze opgepakt door Dura Vermeer Beton en Waterbouw. Enthousiast over de resultaten van de implementatie is de ladder uitgerold over de complete divisie Infra. Eind 2017 is de gehele divisie op trede 4 gecertificeerd. Dura Vermeer Bouw en Vastgoed is sinds 2021 ook gecertificeerd voor trede 4.

Je kunt je grip op veiligheid vergroten door je te focussen op techniek, procedures of op cultuur en gedrag. Vanuit de veiligheidsladder wordt met name gestuurd op cultuur en gedrag. Vanuit VCA meer op techniek en procedures. 

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Er vinden nog steeds veel ongevallen plaats in de bouw en infra branche. Dit staat haaks op onze bedrijfsdoelstellingen “iedereen veilig en gezond van en naar huis en 0 ongevallen.” Dura Vermeer doet er alles aan doen om de veiligheid op onze projecten zo goed mogelijk te beheersen maar ook om samen met de branche en de stakeholders te zoeken naar verbetering op dit gebied.

Maatregelen > Wat moet je doen?

De eisen en criteria waaraan een bedrijf moet voldoen, komen voort uit 6 invalshoeken.

1. Leiderschap en betrokkenheid

  • Hoe belangrijk is veiligheid?
  • Wie wordt verantwoordelijk geacht voor (on)veilig werken?
  • Zijn er duidelijke regels en worden deze geïnstrueerd en nageleefd?
  • Wordt het goede voorbeeld gegeven?
  • Hoe is de communicatie over incidenten?
  • Spreken managers en medewerkers elkaar positief aan op onwenselijk gedrag?

2. Beleid en strategie

  • Staat veiligheid hoog op de strategische kalender?
  • Vinden er bewustzijnsacties plaats?
  • In hoeverre worden investeringen in veiligheid gezien als nuttige bijdrage aan de winst?

3. Organisatie en opdrachtnemers

  • Worden onderaannemers geselecteerd op hun veiligheidsgedrag en prestaties?
  • Hoe worden nieuwe medewerkers geselecteerd en ingewerkt?
  • Is bewust veilig werken opgenomen in de competentieprofielen?
  • Zijn veiligheidsmedewerkers deskundig?
  • Kan een veiligheidsfunctionaris direct de hoogste baas aanspreken?

4. Werkplek en procedures

  • Hoe bewust is men zich van risico’s / wordt veiligheidsbewustzijn optimaal gestimuleerd?
  • Wordt er volgens afgestemde regels en protocollen gewerkt en zijn deze op de gebruikers afgestemd?
  • Worden verbeterafspraken in het verlengde van een onderzoek altijd opgevolgd?

5. Afwijkingen en communicatie

  • Hoe is de meldcultuur en wat wordt er met de meldingen gedaan?
  • Wordt regelmatig de werkplek geïnspecteerd?
  • Worden veranderingen naar aanleiding van incidenten geïmplementeerd en geëvalueerd?
  • Wordt er voldoende gecommuniceerd en geëvalueerd?

6. Audits en statistieken

  • Worden er specifieke audits gehouden op veiligheidsgedrag?
  • Gebruikt het bedrijf statistieken voor verbetering?

De eisen van SCL hebben bij Dura Vermeer niet geleid tot compleet nieuwe initiatieven. Wel zijn lopende zaken versneld of intensiever opgepakt. Daarnaast wordt aandacht voor veiligheid nu meer integraal opgepakt. Belangrijke voorbeelden:

  • Zien, Handelen, Leren trainingen.
  • Aanstellen van veiligheidsambassadeurs.
  • Meld een held.
  • Aandacht voor veiligheid wordt positiever benaderd.
  • Introductie VGM-rondgang Zien-Handelen-Leren.
  • Veiligheid komt nadrukkelijker aan de orde bij evaluatiegesprekken.
  • Meer nadruk op veiligheid bij onderaannemers middels evaluatie en self-assessments.
  • Meer focus op melden, onderzoeken en terugkoppelen van incidenten.
  • Veiligheid komt nadrukkelijker aan de orde in ons overleg met partners.
  • Veiligheid wordt nadrukkelijker besproken met de opdrachtgever en omgeving.
  • Intensieve inbreng door Dura Vermeer binnen de Governance Code.

Kortom de implementatie van de Safety Culture Ladder brengt ons veel goeds.

Tips > Voor meer informatie