T. Baggerman / T. Baggerman
06 Gevaarlijke stoffen - Organisme
 >  Gevaarlijke stoffen en onze longen
Introductie

Gevaarlijke stoffen zijn onder andere stoffen die een direct (acuut) merkbaar gevaar opleveren. Deze stoffen kunnen veiligheidsbedreigend zijn, zoals brandbare stoffen of stoffen die acuut giftig zijn en bijvoorbeeld bedwelmen of verstikken. Daarnaast kennen we gevaarlijke stoffen die pas op lange termijn schade aan bijvoorbeeld de luchtwegen of longen veroorzaken. Deze zogenaamde chronisch toxische stoffen hebben een lange tijd tussen besmetting en het moment dat je ziek wordt. ​​​​​​​​​​​​​​

Risico's > Opname van gevaarlijke stoffen

Er zijn voor gevaarlijke stoffen drie opnameroutes

  1. Via de huid (aanraken, spatten)
  2. Door de mond (eten)
  3. Door de longen (inademing)

De ademhaling is de belangrijkste route waardoor een stof het lichaam binnenkomt. Een mens ademt normaal 1250 liter lucht per uur in. Met deze lucht worden ook gassen, dampen en stofdeeltjes ingeademd. Deze komen allemaal in de longen terecht.
Een stof zoals chloor richt schade in de longen aan. Andere stoffen worden via de longen opgenomen in het bloed. Het bloed verspreidt deze stoffen naar de hersenen, lever, nieren en andere organen, waar ze een schadelijk effect kunnen hebben.

Welke stoffen zijn schadelijk voor de long en luchtwegen?

Het effect van stof op de gezondheid is afhankelijk van de schadelijkheid van het stof en de hoeveelheid (concentratie) stof in de lucht. Daarnaast van hoe lang je met de stof moet werken, de gevoeligheid voor stof en de zwaarte van het werk. Bij zwaar werk wordt dieper ingeademd waardoor meer stof wordt ingeademd. Er zijn twee soorten stof te onderscheiden:

  • Stof met acute (irriterende) gevolgen, bijvoorbeeld:
      1. Bleekmiddel
      2. Badkamer ontkalker
      3. Epoxy’s
      4. Terpentine
  • Stof met lange termijn gezondheidsrisico’s, bijvoorbeeld:
      1. Kwartstof
      2. Houtstof
      3. Lasrook
      4. Diesel
      5. Purschuim

Kwartstof, houtstof en lasrook zijn stoffen die ontstaan door het werk, het zijn dus geen gevaarlijke producten maar wel gevaarlijke stoffen. Van sommige stoffen merk je niet dat je eraan bent blootgesteld. Het inademen van kwartsstof bijvoorbeeld, gaat ongemerkt. Wees daarom alert en laat je goed voorlichten over de risico’s van jouw werkzaamheden. 

Filmpje met een goed voorbeeld van gebruik juiste opslag gevaarlijke stoffen

Veel voorkomende longaandoeningen

De meeste meldingen van beroepslongziekten zijn: 

  • Astma
  • COPD
  • Stoflongen
  • Longkanker

Van alle vormen van beroepskanker is longkanker met 54-75% de meest voorkomende kanker. Vaak zijn mensen zich niet bewust van de risico’s. De longen gaan geleidelijk achteruit, wat mensen vaak pas na jaren in de gaten hebben. Het begint met een onschuldig hoestje, verkoudheidsklachten en vermoeidheid, maar het kan leiden tot onherstelbare schade.

Maatregelen > Wat kan jezelf doen?
  • Kijk in de SAVE app bij Toxic voor meer informatie over stoffen waarmee je werkt.
  • Maak gebruik van afzuiging en/of ventilatie.
  • Gebruik het juiste gereedschap.
  • Vermijd contact met het product.
  • Draag de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen, deze staan vermeld op de WIK.
  • Werk hygiënisch > niet eten, drinken en roken op de werkplek, handen wassen en werkkleding uit voor de pauze.
  • Gebruik de juiste opslagruimte.
  • Voer restanten op de juiste wijze af.
Tips > Voor meer informatie

Benader Toxic via de SAVE app. Bekijk hier het filmpje over Toxic.

Opdracht
Maak een melding met foto van een veilige (werk)situatie waarbij de juiste PBM’s worden gebruikt en/ of maatregelen worden genomen zodat blootstelling via de longen (door inademing) wordt voorkomen. Maak de melding via de SAVE app, de beste, meest duidelijke en veilige melding wordt verwerkt in een positieve “Leren van kaart”, die wordt gekoppeld aan de toolbox voor de volgende deelnemers.