Evert Romkes / Evert Romkes
09 Specifieke werkzaamheden
 >  Gevaar voor vallend ijs van windturbines
Discussie > Bespreek het met je collega’s!

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

  1. Ben je op de hoogte van het feit dat dit risico zich kan voordoen?
  2. Ik weet wat ik moet doen wanneer er sprake is van vallend ijs.
Introductie

Tijdens de werkzaamheden in de nabijheid van in gebruik zijnde windturbines in de winterperiode is het van belang dat de weersomstandigheden goed gemonitord worden. Dit omdat er een kans aanwezig is dat er ijsvorming ontstaat op de turbine en bladen van de windturbines met als gevolg dat dit ijs naar beneden valt. Werkzaamheden naast windturbines tijdens deze weersomstandigheden leveren gevaar op voor mens en/of materieel. 


Risico's > Wat kan er gebeuren?

Wanneer er sprake is van ijsafzetting op de bladen en/of de turbine van een windturbine is er risico dat er brokken ijs naar beneden vallen (ijsval) of zelfs weg worden geslingerd (ijsworp) wanneer de windturbine (nog) in bedrijf is. 

Risico's:

  • Kans op (zwaar) letsel;
  • Kans op schade aan auto's, materieel;
  • Kans op schade aan fundatie.

Brokken ijs glijden/vallen van de bladen van de windturbine naar beneden.

Ook wanneer de windturbine buiten bedrijf is gesteld is dit risico aanwezig.

Wanneer er sprake is van ijs-worp, worden de stukken ijs over grote afstand weggeslingerd.

Wanneer de windturbine buiten bedrijf is gezet i.v.m. ijsafzetting, kunnen er brokken naar beneden vallen wanneer het dooit. Dit noemen we ijsval.

Maatregelen > Wat moet je doen?

Vraag na bij de opdrachtgever of er windturbines zijn uitgerust met een detectiesysteem, zo ja welke. Zorg ervoor dat er contact gelegd wordt tussen de beheerder van het ijs-detectiesysteem en uitvoeringsteam van het project zodat er de juiste afspraken vooraf gemaakt kunnen worden. Wanneer er sprake is van kans op "natte" neerslag (regen, sneeuw of ijzel) of een hoge luchtvochtigheid in combinatie met vorst, is er kans dat er ijsafzetting plaatsvind op de turbine en bladen van de windmolens.

Maatregelen:

  • Zorg voor contact tussen beheerder ijs-detectiesysteem en uitvoering zodat uitvoering op tijd op de hoogte is van de kans op vallend ijs (bijvoorbeeld via mail, app, o.i.d);
  • Zorg ervoor dat het nummer van de controlroom van de beheerder van het ijs-detectiesysteem bekend is zodat er contact opgenomen kan worden bij twijfel of er sprake is van het risico op vallend ijs;
  • Zorg voor één vast tussenpersoon tussen uitvoering project en beheerder ijs-detectiesysteem;
  • Houd de weersomstandigheden goed in de gaten;
  • Wanneer er kans is op vallend ijs, stop de werkzaamheden in de nabijheid van windturbines;
  • Maak tijdens de winterperiode duidelijke afspraken met buitenpersoneel (toolbox, instructie);
  • Neem het risico en de beheersmaatregelen op in de RI&E. 


Verschillende vormen van neerslag

Ondanks ons gematigd klimaat, kan vorst toch ijsvorming op de bladen van de windturbines met zich meebrengen. Als de temperatuur zich bevindt tussen +3 en -6 graden Celsius, is er namelijk kans op een ijslaag, ijzel of natte sneeuw.

We kennen in Nederland verschillende vormen van neerslag, namelijk:

  • Sneeuw;
  • IJsregen;
  • Hagel;
  • IJzel;
  • Natte sneeuw;
  • Regen.

Het verschil tussen IJsregen, Hagel en IJzel is:
  • IJsregen: Is een winterse neerslagvorm die ontstaat als onderkoelde regendruppeltjes bevriezen voordat ze de grond bereiken.
  • Hagel: Een hagelsteen heeft een gelaagde structuur omdat hagelstenen door verticale bewegingen in buienwolken omhoog en omlaag gaan waardoor ze groeien.
  • IJzel: We spreken van ijzel op het moment dat onderkoelde regen op een koud oppervlak valt. Er ontstaat een ijslaag die op de straten en wegen voor extreem gladde situaties kan zorgen.
IJSREGEN: glazig en doorzichtig, <5mm.
HAGEL: gelaagde opbouw, wit, >5mm
IJZEL
Tips > Voor meer informatie

Zie ook de volgende Leren van kaart over vallend ijs van windmoles. Gevaar voor vallend ijs in de nabijheid van windmolens