• Voor de werkzaamheden starten vraag ik op welk kanaal de kraanmachinist bereikbaar is;
• Ik besef dat ik duidelijk moet spreken door de portofoon;
• Ik zorg dat mijn collega's de andere dag met een opgeladen portofoon kunnen werken.

Torenkranen en mobiele kranen zijn vaak onmisbaar op een project. Zonder kraan kan er niet worden gebouwd. Belangrijk is het samenspel tussen de kraanmachinist en de rigger (aanpikker). Hijsen kan alleen goed gaan als iedereen alert is. Dit geldt voor zowel de  kraanmachinist als de rigger. In deze toolbox gaat het over hoe te communiceren met de kraanmachinist via een portofoon. Het lijkt eenvoudig, maar het goed gebruiken van een portofoon vergt nog meer aandacht dan je zou denken. De portofoon kan los worden gebruikt of met een knijpmicrofoon.

Gebruik portofoon:

De portofoon wordt niet altijd goed gebruikt. Hierdoor kunnen misverstanden ontstaan, die tot ongelukken kunnen leiden.

Irritatie en onbegrip

• De portofoon staat niet aan;
• Het volume staat niet open;
• De portofoon staat op het verkeerde kanaal;
• De portofoon te dicht tegen je mond houden;
• Onduidelijk spreken;
• Te hard roepen door de portofoon (omdat het geluid gaat vervormen verstaat de machinist je niet);
• Spreken als je de knop nog niet hebt ingedrukt, zeg je dan bijvoorbeeld STOP ZAKKEN en je drukt de knop iets te laat in, dan hoort de machinist alleen ZAKKEN;
• Storend omgevingsgeluid (in de herrie staan);
• Teveel haast (je bent met teveel andere dingen bezig).

Als je plotseling STOP roept als de last aan het zakken is, weet dan dat de kraan niet direct stopt met zakken.

De motoren hebben tijd nodig om af te remmen. De snelheid van zakken en het gewicht van de last kan de last nog wel 6 meter door zakken, voordat de motoren stil staan. Geef de hoogte aan in meters.

Bekijk onderstaande filmpjes

Filmpje 1: "Onveilige communicatie met de machinist"

Filmpje 2: "Risico omgevingsgeluid"

• Zet de volumeknop helemaal open;
• Controleer regelmatig of de volumeknop open staat (Bijv. als je na je pauze weer aan het werk gaat);
• Zet de portofoon op het juiste kanaal (bij meerdere kranen op het werk streven we ernaar om kraan 1 ook kanaal 1 te geven en kraan 2, kanaal 2;
• Test de portofoon eerst door de kraanmachinist op te roepen;
• Druk de spreekknop van de portofoon goed in;
• Geef de machinist de tijd om te reageren;
• Praat op een rustige toon, niet schreeuwen;
• Niet praten als er al gepraat wordt over de portofoon;
• Blijf te allen tijde rustig, laat je door niemand opjagen;
• Praat niet te gehaast;
• Waarschuw van te voren mensen die zich in de omgeving bevinden;
• Let op omgevingsgeluid, als dit te luid is neem, indien mogelijk, afstand van de geluidsbron;
• Laat de portofoon altijd aanstaan, zo kan de machinist ook met jou communiceren;
• Blijf bij het hijsen gefocust op de hijsbeweging, laat je niet afleiden;
• Zet de portofoon niet uit, pas uitzetten bij inleveren;
• Zet na einde van de werkzaamheden de portrofoon direct in de oplader (eventueel ook tijdens de pauze);

Houd de portofoon schoon en netjes. Is deze vervuild dan bestaat de kans dat sommige functies niet goed werken.

Bekijk onderstaande filmpjes

Filmpje 3: "Hoe hang je de portofoon om?"

Filmpje 4: "Duidelijke veillige communicatie met de machinist"

• Roep de machinist op bij zijn naam;
• Meld je eigen naam;
• Geef aan waar je je bevindt op de bouwplaats;
• Ga nooit onder de last staan;
• Geef aan wat voor last je wilt verplaatsen, en waar de last naar toe moet;
• Gebruik als navigatie de obstakels om je heen;
• Spreek vanuit het zichtveld van de machinist.