M. Appeldoorn
09 Specifieke werkzaamheden
 >  Werken nabij hoogspanningsmasten
Introductie

Een groot deel van de elektriciteitsvoorziening loopt bovengronds via hoogspanningsmasten. Deze bevinden zich in de openbare ruimte. Indien er in de directe nabijheid werkzaamheden uitgevoerd worden vraagt dit om bijzondere aandacht en afspraken.

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Het grootste risico van werken rondom hoogspanningsleidingen is elektrocutie. Als gevolg van een elektrocutie zijn verschillende gevolgen mogelijk, waaronder een hartstilstand, verbranding of ander ernstig letsel.

Werken rond hoogspanning is levensgevaarlijk. Je moet er altijd van uitgaan dat een verbinding spanningvoerend is, tenzij het tegendeel door de Werkverantwoordelijke van de Netwerkbeheerder is bewezen. Belangrijke aspecten bij het werken in de nabijheid van hoogspanning zijn:

  • Afhankelijk van het spanningsniveau en de weersomstandigheden kan overslag al plaatsvinden vanaf 6 meter rondom een geleider,
  • Overslag en de daaruit mogelijk elektrocutie leidt bijna in alle gevallen tot zwaar letsel bij betrokkenen,
  • De praktijk heeft bewezen dat het ter plaatse “op het oog” inschatten van de afstanden tot de geleider, niet mogelijk is. 
  • Het is daarom noodzakelijk om ruim voor aanvang van de werkzaamheden de afspraken m.b.t. de omgeving (de zogenaamde belaste strook onder de verbinding) en de juiste afstanden (gevarenzone rond de geleiders) bij de netbeheerder op te vragen.
  • Voor aanvang van de werkzaamheden dienen waarschuwingsborden te worden geplaatst, en het personeel moet worden voorgelicht over de gevaren.
  • “Bij twijfel niet inhalen”, ervaring heeft ons (opdrachtnemers en netbeheerder) geleerd dat overslag bijna altijd verkeerd afloopt….
Maatregelen > Startvoorwaarden
  • Voorkom indien mogelijk werkzaamheden in de nabijheid van de hoogspanningslijnen (bronaanpak).
  • Het is nooit toegestaan om binnen de gevarenzone werkzaamheden uit te voeren.
  • Voor werkzaamheden binnen de belaste strook (ook wel belemmerde strook genoemd) is vooraf toestemming nodig van de netbeheerder. In het toestemmingsdocument worden de voorwaarden benoemd waaronder de aangevraagde werkzaamheden veilig kunnen worden uitgevoerd.
  • Binnen Dura Vermeer beschouwen we ook de adviezen niet als vrijblijvend maar als een verplichting, alle geadviseerde beheersmaatregelen moeten worden worden opgevolgd.
  • Geef de hoogspanningslijnen en -masten altijd duidelijk aan op de bouwplaatstekening.
  • Leg de gemaakte afspraken schriftelijk vast. Dit geldt ook voor de instructie en toezicht.

  • Als blijkt uit overleg met de netbeheerder dat werkzaamheden op geen enkele andere manier uitgevoerd kunnen worden zonder in de gevarenzone te komen, dan kan de netbeheerder kijken welke aanvullende beheersmaatregelen nodig zijn om de werkzaamheden veilig uit te kunnen voeren. Hierbij kan je denken aan bijvoorbeeld toezicht van d netbeheerder of uit-bedrijfname.

Veiligheidsafstanden

Bij werkzaamheden rondom hoogspanningsleidingen zijn er drie belangrijke veiligheidsafstanden: 

  1. De directe gevarenzone waarin energieoverslag plaats kan vinden vanaf de hoogspanningsleiding. 
  2. De veiligheidsafstand vanaf de hoogspanningsleidingen waarbinnen er geen werkzaamheden uitgevoerd mogen worden. Op een afstand van minimaal 50 meter vanaf de buitenste hoogspanningsdraad moet contact worden opgenomen met TenneT die vervolgens aangeeft wat de daadwerkelijke belemmerde strook is op de specifieke projectlocatie. 
  3. De afgegeven vrije werkhoogte is de maximale werkhoogte die als veilig aangemerkt kan worden. Let op, deze wordt afgegeven t.o.v. NAP.
De gevarenzone (A)  hoogspanningslijnen. De breedte van de gevarenzone is afhankelijk van het type of soort hoogspanningslijnen. Hoe hoger het voltage, hoe groter de risicozone.