Op vrijdag 03-02-2023 is er op het project Hoog Burel een gezamenlijke kwaliteitskeuring met de opdrachtgever: Rijkswaterstaat (verder: RWS) uitgevoerd van de druklaag wapening. De uitvoerder van DV en constructeur van RWS hebben dit samen gedaan. Aan de hand van de wals codering in de wapeningstaaf, dit is een unieke codering van de fabrikant voor de staalkwaliteit, was er een vermoeden dat er mogelijk wapeningskwaliteit B500A is toegepast i.p.v. B500B zoals voorgeschreven. Na een check van de constructeur van RWS o.b.v. de wals codering is er telefonisch contact gezocht met de wapeningsleverancier m.b.t. de toegepaste staalkwaliteit. Deze stelde hen gerust door te beamen dat de staaf staalkwaliteit B500B betreft. Vervolgens heeft de werkvoorbereider van de wapeningsleverancier intern verzocht voor het sturen van de certificaten naar DV. Deze certificaten zijn uiteindelijk niet verstuurd. 

Vervolgens is op maandag 06-02-2023 de druklaag, onder toeziend oog van RWS, gestort. Eind van deze dag is echter het waarnemingsrapport van RWS opgestuurd aan DV, met daarin de constatering dat het toch wapeningskwaliteit B500A betrof en niet B500B. Voornamelijk de vermoeiingseigenschappen van wapeningskwaliteit B500B zijn hoger dan B500A. Hiermee vormt dit kwaliteitsissue een mogelijk risico op de constructieve veiligheid van het kunstwerk. 

Als nader op deze situatie wordt ingezoomd vallen de volgende zaken op:

• In de overeenkomst met de wapeningsleverancier is een standaardregel opgenomen voor staalkwaliteit, hierin staat zowel staalkwaliteit B500A als B500B genoemd. Dit is foutief, omdat conform de ROK 1.4 enkel type B van toepassing is.
• Op de wapeningstekening is de kwaliteit B500B benoemd, dit is correct.
• Door een menselijke fout van de buigstatenmaker is B500A op de buigstaat opgenomen.
• Tijdens de controle van de buigstaten is deze foutieve kwaliteit niet opgemerkt.
• Tijdens het aanbrengen en keuren van de wapening is deze foutieve kwaliteit niet opgemerkt. 
• Tijdens de gezamenlijke keuring met RWS was een vermoeden dat er mogelijk sprake was van een verkeerde kwaliteit. Op dat moment werd deze zorg door zowel de constructeur van RWS als door de wapeningsleverancier weggenomen.
  

Overall kan geconcludeerd worden dat er menselijke fouten zijn gemaakt. Doordat de benodigde controles niet of onvoldoende zijn uitgevoerd, is deze fout niet is ontdekt. Toen er wel een vermoeden ontstond van foutief gebruikte wapening, is dit onvoldoende uitgezocht door de betrokkenen. 

Na een herberekening door de constructeur blijkt dat wapening B500A constructief voldoet en het viaduct constructief veilig is. Dit type wapening voldoet echter niet aan de bruggennorm en de ROK 1.4. Dit is in een afwijking opgenomen en overeengekomen met RWS. 

• Na het constateren van foutief toepaste wapeningskwaliteit is onderzocht hoe de fout is ontstaan, zoals te lezen bij de oorzaak analyse.
• Parallel is onderzocht in welke onderdelen kwaliteit B500A wapeningsstaal is toegepast in de constructie.
• Daarna zijn de onderdelen constructief herberekend, om de constructieve veiligheid van het viaduct te borgen. 
• In afstemming met RWS is een afwijking opgesteld van de geldende normering.  
• Naar aanleiding van de afwijking is deze leren van kaart opgesteld, omdat de gevolgen vele malen groter hadden kunnen zijn. Namelijk sloop van de druklaag met alle gevolgen voor het project. 
  
  

Wat kunnen we leren van dit kwaliteitsissue?

• Borg de toe te passen wapeningskwaliteit in de overeenkomst met de leverancier = maatwerk. 
• Controleer of de wapeningskwaliteit op de buigstaten overeenkomt met de  wapeningskwaliteit op tekening.
• Controleer als onderdeel van de wapeningskeuring de wals codering bij levering van de wapening. Dit is de enige manier om buiten fysiek te zien of de juiste staven zijn geleverd. 
• Luister naar je onderbuik gevoel. Als een vermoeden bestaat dat iets mogelijk fout kan zijn, zoek dit dan nauwkeurig uit of bij twijfel bespreek dit met je team, tot je ervan overtuigd bent dat het kwalitatief klopt. Deel je zorg met je team (Uitvoering-Voorbereiding), samen weet je meer dan alleen. 
• Ga niet over tot storten van het beton, voordat er zekerheid is dat de juiste kwaliteit is toegepast.   
• Verzoek de buigstaten tenminste 4 weken voor aanvang van het vlechtwerk beschikbaar te hebben. Dit teneinde een tijdige controle te kunnen uitvoeren i.p.v. de nu ca. 2 weken voor start. Dit ook vastleggen in de inkoopcontracten dat de buigstaten tenminste x- periode voor uitvoering aanwezig zijn.
• Indien er (geen of) te weinig tijd is voor het uitvoeren van gedegen kwaliteitscontroles, initieer vroegtijdig contact met je team om dit aan te kaarten. Niet keuren door tijdgebrek is geen optie.