Leren van kaarten
01-10-2018 Veiligheidskaart - Afschoren van wanden en bekisting
Standaard werkwijze

Binnen de afdeling KAM wordt van de meest voorkomende veiligheidsonderwerpen bepaald wat de standaard werkwijze is en welke aandachtspunten hierbij van belang zijn. Dit wordt vertaald in een Veiligheidskaart.

De Veiligheidskaarten zijn een aanvulling op de Algemene Risico Inventarisatie & Evaluatie en op de standaardisatie van de productieprocessen binnen de verschillende werkmaatschappijen. De kaarten kunnen gebruikt worden bij de voorbereiding van het veiligheidsonderwerp en als instructie materiaal bij een toolbox over dit onderwerp.

Werkwijze veilig afschoren

In de bouwbranche hebben zich zware ongevallen voorgedaan met betonwanden die zijn omgevallen. Ongevalsonderzoek heeft geleid tot het opstellen van afschoorinstructies. Deze zijn tot stand gekomen middels een samenwerking tussen de Divisie Bouw en Vastgoed, Dura Vermeer Materieelservice, de in de instructie opgenomen leveranciers van ankers alsmede het Technisch Commercieel Adviesbureau Vogels.

De afschoorinstructies hebben tot doel de risico's verbonden aan het afschoren van prefab betonwanden, prefab betonkolommen, wandbekistingen en gelijmde wanden samengesteld uit kalkzandsteenelementen terug te kunnen brengen tot nihiel.

Belangrijke risico's die met het toepassen van de instructies voorkomen kunnen worden zijn te herleiden naar verkeerde ankerkeuze, verkeerde keuze van schoren en schoorafstanden, fouten bij het bevestigen van de ankers uiteindelijk resulterend in het bezwijken van de schoorconstructie. 

Het HSL-3-B anker (breekkopanker) van Hilti neemt de menselijke factor als foutenoorzaak voor een belangrijk deel weg en is in veel gevallen de juiste keus.

Dit anker mag echter nooit gebruikt worden in de situatie dat er op de kanaalplaten geen druklaag is aangebracht. In dat geval zal de constructeur een ander anker voorschrijven.

Het HSL-3-B anker is in 3 verschillende lengtes beschikbaar. De lengte moet afgestemd zijn op de dikte van de druklaag, de dikte van de schoorvoet en de dikte van de schil van de kanaalplaat

Voor constructieve bevestigingen zoals het afschoren van wanden is een betonschroefanker, ongeacht type of merk, niet toegestaan!

Voor de overige bevestigingen, waarbij het van groot belang is dat deze bevestiging eenmalig is zonder dat deze voor (na-)stelwerkzaamheden tijdelijk losgedraaid moet worden, kan een betonschroefanker een oplossing bieden. Omdat het ondoenlijk is een lijst van mogelijke bevestigingen te maken is de mening van de uitvoerder hierin doorslaggevend. Het advies is dan ook om bij bevestigingen van constructieve aard (bijvoorbeeld balustrade-hekwerken) een akkoord te verkrijgen van een constructeur op de toepassing van dit type anker. Bij twijfel altijd conventionele oplossingen kiezen.

Uiteraard dient het betonschroefanker op de juiste wijze conform de voorschriften van de leverancier aangebracht te worden.

Onderstaande instructies zijn te vinden op SAM bij  KAM Bouw > Veiligheid > Afschoorinstructies

Prefab betonkolommen

  • Afschoren prefab betonkolommen 0 - 10m boven maaiveld.
  • Afschoren prefab betonkolommen 10 - 40m boven maaiveld.

Prefab betonwanden

  • Afschoren prefab betonwanden  0 - 10m boven maaiveld.
  • Afschoren prefab betonwanden  10 - 40m boven maaiveld.

Kalkzandsteenwanden

  • Afschoren Kalkzandsteen 0 - 10m boven maaiveld
  • Afschoren Kalkzandsteen 10 - 40m boven maaiveld.

Standaard kolombekistingen

  • Afschoren  kolombekistingen 0 - 40m boven maaiveld.

Standaard wandbekistingen

  • Afschoren standaard wandbekistingen 0 - 10m boven maaiveld.
  • Afschoren standaard wandbekistingen 10 - 40m boven maaiveld.
  • Instructie voor gebruik van parkeerjuk.

Heembeton Casco

  • Compacte montageinstructie
  • Gehele Montage-instructie
Veiligheidsregels

Ankerkeuze

  • Aan iedere constructieve verankering moet een berekening ten grondslag liggen.
  • Ankerkeuze vindt plaats op basis van een specifieke berekening of mogelijk een afschoor-instructies.
  • Variabele die bij de berekening ten grondslag liggen zijn type anker, type wand, type ondergrond en de afmetingen van de wand.

Instructie

  • Naast de keuze voor het juiste anker is ook de manier waarop een anker wordt aangebracht cruciaal voor de kracht die het anker kan opnemen.
  • Onze leveranciers komen graag langs voor een praktische toolbox, waarbij wordt geoefend met het aanbrengen. Middels trekproeven kan hierbij het effect van de juiste montage en ankerkeuze worden getoond.

Kanaalplaten

  • Bij het afschoren naar kanaalplaten een afschooradvies van de constructeur vragen en/of Hilti hierbij betrekken.
  • Ga vooraf na wat de minimale schildikte is van het type kanaalplaatvloer dat wordt gebruikt. Dit kan per vloertype en fabrikant verschillen. 
  • Ga je afschoren naar een kanaalplaatvloer zonder druklaag dan is het gebruik van het HSL-3B anker verboden
  • Bij afschoren naar een kanaalplaat met druklaag vooraf de dikte van de druklaag bepalen en op basis daarvan de juiste ankerlengte bepalen. 
  • Indien extra maatregelen nodig zijn dan een goede instructie geven aan de werknemer die deze extra maatregelen dient uit te voeren. Controleer dit op steekproefbasis. 
  • Bij twijfel het HSL-3B anker niet toepassen en terugvallen op de alternatieven die in de afschoorinstructie zijn opgenomen. Dit vereist dan wel het gebruik van een momentsleutel.

Betonschroefanker

  • Voor het afschoren is toepassen van een betonschroefanker, ongeacht type of merk, niet toegestaan! Indien deze werkzaamheden worden uitbesteed, leg dit verbod dan ook

door naar betreffende onderaannemer onder verwijzing naar de afschoorinstructies.

Voor vragen en opmerkingen t.a.v. afschoorinstructies, of bij afwijkende uitgangspunten dient contact gezocht te worden met de afdeling Bekisting en Engineering van Dura Vermeer Materieelservice.