De machinist van een hijs- of hefwerktuig bevindt zich meestal op een zodanige afstand van de last dat hij die niet zelf aan- en lospikt. Bovendien heeft hij aanwijzingen van deskundige aanpikkelateurs of hijs­begeleiders nodig om de hijs- of hefbewegingen veilig uit te kunnen voeren. Dit kan met moderne communicatiemiddelen, zoals portofoons, maar ook door middel van hand- en armseinen.

De belangrijkste risico’s bij hijs- of hefbewegingen zijn vallende voorwerpen door het uiteen vallen van onjuist aangepikte lasten, bezwijken van de hijsgereedschappen door overbelasting en het beknellen van lichaamsdelen bij aan- en afpikken van de last. Door een zorgvuldige begeleiding van de hef- en hijs­bewegingen reduceert men deze risico’s.

Om de hijsbewegingen veilig uit te kunnen voeren zijn er de volgende maatregelen.

Zorg voor een (deskundige) hijsbegeleider, deze persoon is specifiek geïnstrueerd voor het aanslaan van lasten en het geven van aanwijzingen aan de machinist. Hijsbegeleider en machinist nemen samen de uit te voeren hijsbewegingen door.

Taken van de hijsbegeleider zijn onder andere:

• Het beoordelen van de geschiktheid van hijsgereedschappen;
• Het beoordelen van de geschiktheid van hijsvoorzieningen aan lasten;
• Voorbereidingen treffen op de werkplek voorafgaand aan het hijsen (afzettingen, bekijken hijsplan, etc.);
• Communicatie met de machinist via hand- en armseinen en/of draadloze communicatiemiddelen;
• In te nemen positie ten opzichte van de hijskraan en de last *;
• kennis van veilig en milieu-verantwoord werken met hijswerktuigen.

Bij het geven van hand- en armseinen is het van groot belang dat de seinen goed gezien worden door de machinist. Door relatief grote gebaren te maken is de duidelijkheid beter. Zorg ervoor dat de seiner duidelijk zichtbaar is voor de machinist. Ook kunnen de hand- en armseinen extra worden geaccentueerd met bijvoorbeeld helder gekleurde ondermouwen.

Hand- en armseinen bij het werken met hijs- en hefwerktuigen:

Enkele basis afspraken:

• precies en eenvoudig;
• gemakkelijk te geven en te begrijpen;
• goed te onderscheiden van andere seinen;
• indien met beide armen gelijktijdig, dan symmetrisch;
• slechts één signaal tegelijk.

TIP: Print deze poster (Hand- armseinen) uit en hang deze in de diverse schaftruimtes en bespreek de poster tijdens de Daily stand.

Voor de meer informatie verwijzen wij naar Abomafoon 3.18, Begeleiden van lasten.